Alle berichten door Hanneke van Veen

Meer groen? Zelf doen!

Broeikas-effect, Climate Proof Cities, Den Haag, Groen, Klimaatbestendige stad, Maatregelen, Temperatuurverschillen

Dat bomen planten en meer groen aanleggen essentieel is om hogere temperaturen in (grote) steden te temperen is bekend. Maar meestal komt daar – om allerlei redenen – niet veel van terecht.  De bevolkingsdichtheid neemt toe, dus… er moeten meer huizen komen. En we wonen gemiddeld in veel grotere huizen dan vroeger. Het aantal alleenwonenden is ook groeiend. Grond in de stad is duur, dus bedrijven en woningbouwcoöperaties gebruiken hun grond liever om geld mee te verdienen dan er bomen of groen aan te leggen.

Plek voor extra bomen en groen is er dus in zeer beperkte mate. Gemeentebesturen hebben maar beperkte mogelijkheden om er hier en daar een boompje bij te zetten. In Den Haag is het zelfs zo dat er plannen bestaan om een flink stuk bestaand groen te kappen om ruimte te maken voor een uitbreiding van Madurodam. Voor de bewoners een onbegrijpelijke zaak.  Er zit weinig anders op dan te protesteren, maar daar moeten we het niet bij laten. We kunnen zelf het nodige doen om onze woonomgeving groener en gezonder te maken. Hoe meer mensen mee gaan doen, hoe beter.

MgZdDuizenden particuliere tuinen zijn of worden geheel/gedeeltelijk betegeld, o.a. omdat men geen tijd of zin heeft om een tuin met bomen en groen te onderhouden. Stenen maken de omgeving heter, een groene tuin geeft schaduw. Stenen zijn ook nog slecht voor de afvoer van overtollig regenwater. Al zou men maar beginnen met in ieder geval de randen in een tuin  te onttegelen en daarvoor in de plaats struiken en planten te zetten dan is er al veel gewonnen. Iedere vierkante meter telt. Kijk op de site van de landelijke actie Steenbreek.

Maar er is meer te doen:

  • Neem een groen dak,  al is het maar het dakje van een schuurtje.
  • Maak een leuke geveltuin voor je eigen huis of samen met andere bewoners in de straat.
  • Laat je muur begroeien met klimmende winde, klimop of andere planten.
  • Maak samen met je buren de boomspiegels groen (een boomspiegel is de lege plek rondom een boom).
  • Kijk voor meer voorbeelden en uitleg op de website Meer Groen? Zelf Doen! 
  • Zet een paar leuke plantenbakken voor de deur en/of maak een groene oase van je balkon.

Alle beetjes helpen. Aan de slag!

2070: 4x zoveel Amerikanen in extreme hitte

Climate Proof Cities, Groen, Klimaatbestendige stad

Phoenix-hitte-eilandenRecent onderzoek van (o.a.) de Universiteit van Arizona toont aan dat in 2070 vier keer zoveel Amerikanen als nu geregeld blootgesteld zullen zijn aan extreme hitte. Vooral arme bevolkinggroepen, ouderen, zieken en kinderen worden hiervan het slachtoffer.
Tenminste: als geen radicale maatregelen genomen worden in de komende decennia. Het sleutelwoord daarbij is: andere stadsplanning, waarbij meer groen en een andere manier van bouwen centraal staan. Een artikel van dezelfde onderzoeker over ‘cool islands‘ gaat daar dieper op in.

Meten is weten

Den Haag, Groen, Maatregelen, Temperatuurverschillen

Ruim een jaar wonen we nu in een nieuwbouwpand in de Haagse Rivierenbuurt en hebben dus één winter meegemaakt. Al snel ontdekten we nauwelijks te hoeven stoken. Lager dan 17,5 graden hebben we het de hele winter niet kunnen krijgen, ook niet na een week afwezigheid met de CV helemaal uitgeschakeld. Onder de woonkamer is een crèche gevestigd, waar blijkbaar goed gestookt wordt. Met die gratis vloerverwarming hadden we nooit last van koude voeten en… heel laag gasverbruik. Wat wil je nog meer?

Maar de ervaring van bijna een week met tropische temperaturen was minder aangenaam. Dat hadden we al verwacht, omdat grote delen van het Haagse centrum te maken hebben met het hitte-eiland-effect, waarover we sinds december 2014 deze website bijhouden. We wisten in theorie dus wel dat ons ‘iets’ te wachten stond tijdens een hittegolf, maar hoe erg het zou uitpakken? Geen idee.
Daarom zijn we op zaterdag 4 juli 2015 op een behoorlijk hete dag op onderzoek gegaan. Met behulp van een eenvoudig, goedkoop weerstation (bij Blokker gekocht) konden we vaststellen wat het hitte-eiland-effect in de praktijk betekent.

Thuis niet goed meer uit te houden
In de woonkamer was het, ondanks dubbel glas, dichte gordijnen etc. aardig heet. Om 1 uur ’s middags bijna 27 graden; dat voelde onaangenaam benauwd aan. Ondertussen was het op het balkon (op het zuiden) in de schaduw al tien graden heter: 37,2. En dat terwijl de ‘officiële’ temperatuur (door WeatherPro gemeten in Valkenburg ZH) 22 graden was.

Heet Spuiplein spande de kroon, zie onderaan in de tekst.
Het Spuiplein spande de kroon, zie onderaan in de tekst.

Hoe zou het in de buurt en het centrum van Den Haag zijn? Met het weerstation in de aanslag gingen we op de fiets (het begon gelukkig een beetje te waaien) naar Centraal Station, vlakbij ons huis. Nog steeds bij een ‘officiële’ temperatuur van 22 graden, bleek het aan de zijkant van CS, waar – om 14 u. hordes mensen stonden te wachten op trams richting strand 28,7 graden, 6,7 graden hoger! Op het Koningin Julianaplein, voor CS, was het maar liefst 31 graden om 14.20 uur.
Ook het nieuwe Anna van Buerenplein (aan de andere zijkant van het station) gaf ruim 30 graden aan. Allemaal niet vreemd, want het is hier overal donkere steen, glas en nauwelijks groen.
Op het Prinses Irenepad, op weg naar de Koninklijke Bibliotheek, was het even later iets koeler: 29,2 graden, ook niet verwonderlijk, want daar zijn water, fonteinen en flink wat bomen.

Daarna reden we richting Malieveld. Onder de bekende grote kastanje was het iets koeler: 27,6 graden. Maar op het Tournooiveld, bij de Posthoorn was  het (tegen 15 u.) nog aangenamer bij 26,5 graden, met een lekker windje en koel drankje.
Bodega-De-Posthoorn
Op weg naar huis passeerden we het Binnenhof, in feite een stenige canyon met 31 graden, 8 graden hoger dan de officiële temperatuur, maar het Spuiplein spande de kroon met 33,1 graden. Meer dan 10 graden verschil.

Conclusie
Grote delen van het centrum van Den Haag hebben ernstig last van het hitte-eiland-effect, met uitschieters van meer dan 10 graden hoger dan het KNMI meldt. Grote groepen mensen zijn – min of meer – gedwongen in extreme temperaturen te verblijven, zonder schaduw of andere maatregelen om de hitte enigszins te temperen.

Den Haag, groen of grijs?

Den Haag, Klimaatbestendige stad

Geboren ben ik in de koude, winderige marinestad Den Helder. Op m’n zestiende verhuisde ik, tot grote tevredenheid, naar het spannende Amsterdam. Nu woon ik al bijna vijftig jaar in Den Haag. Een stad waaraan ik eerst flink moest wennen (want een beetje saai en stijf), maar waar ik me toch al heel wat jaren thuis voel. Vrienden en kennissen vertelden me met grote stelligheid dat het vrij logisch is dat ik me hier prettig voel, omdat Den Haag vlak bij zee, strand en duinen ligt en bovendien bekend staat als ‘groene stad’ met al z’n parken en bomen.
Ik heb dat ook altijd geloofd, maar dat laatste blijkt echt niet te kloppen. Onderzoek laat zien dat een gemiddelde Haagse inwoner slechts 54 m2 groen heeft, terwijl de Amsterdammer er 64 en de Rotterdammer zelfs 77 heeft (cijfers Alterra, 2014). En die Hagenezen en Hagenaars (waaronder ikzelf) maar opscheppen over hun groene stad. Nu weet ik wel beter. Lees verder Den Haag, groen of grijs? →