Onderstaand plan in inmiddels naar de gemeente verzonden, met enkele kleine wijzigingen.
Ons commentaar en kritiek op het plan is opgenomen in een (redelijk) uitgebreid pdf-document, dat heet: CONCEPT Reactie Hitte-eilanden Ambitiedocument Internationaal park is.
Hanneke van Veen & Rob van Eeden
Persbericht, 3 december 2015
Op vrijdagmiddag 4 december 2015 worden in Den Haag twee klimaatbomen geplant in het Zeeheldenkwartier. Het planten van deze bomen is een initiatief van Hanneke van Veen van www.hitte-eilanden.nl samen met de Haagse Bomenstichting en de gemeente Den Haag.
Klimaatbomen moeten (vooral in steden) goed bestand zijn tegen extra hitte, droogte en overvloed aan water en wind. Ook moeten ze (fijn)stof kunnen opvangen en schaduw te bieden. Geschikt als klimaatboom zijn (o.a.) bepaalde soorten eik, iep, esdoorn, honingboom en linde.
Meer bomen in Den Haag, absolute noodzaak
Twee bomen kunnen de ernstige Haagse problematiek van hitte-eilanden en klimaatopwarming natuurlijk niet oplossen. Maar zij staan symbool voor de wil en vastberadenheid van grote groepen Haagse burgers én het gemeentebestuur om deze problemen voortvarend aan te pakken. Simpel gezegd komt dat neer op: minder steen en meer groen. Want uit alle wetenschappelijke onderzoeken blijkt dat vooral groen, met name bomen, de ernstige gevolgen van klimaatopwarming en het hitte-eiland-effect het beste kunnen tegengaan.
Zeeheldenkwartier moet groener!
Het planten vindt plaats op 4 december 2015 om 15:15 u in het Jennyplantsoen, achter de AH Elandstraat, tussen de Zorgvlietstraat en Hemsterhuisstraat. Het Jennyplantsoen bevindt zich in het Zeeheldenkwartier, volgens gemeentelijke opgave de minst groene wijk van Den Haag. Belangstellenden zijn welkom vanaf 14:45 u, er is koffie en thee.
Wethouders Revis en Wijsmuller (beiden verantwoordelijk voor het Haagse groen) zijn bij het planten aanwezig en benadrukken daarmee ook het belang van de Klimaattop in Parijs voor Den Haag met – in vergelijking met andere grote steden in Nederland- de hoogste bevolkingsdichtheid en minste groen per inwoner. (* zie noot hieronder)
Meer informatie over dit initiatief
Hanneke van Veen
info@hitte-eilanden.nl
www.hitte-eilanden.nl
* Onderzoek laat zien dat een gemiddelde Haagse inwoner slechts 54 m2 groen heeft, terwijl de Amsterdammer er 64 en de Rotterdammer zelfs 77 heeft (cijfers Alterra, 2014).
Cijfers van het CBS (01-01-2015) laten zien dat 1 km2 in Rotterdam gemiddeld 2.966 inwoners heeft, in Utrecht 3.479, in Amsterdam 4.892 inwoners, terwijl dat er in Den Haag maar liefst 6.216 per km2 zijn.
Op 29 juni 2015 werd de eerste Haagse Hitte-eilanden Fietstocht gereden. Op initiatief van enkele policiti waren de makers van deze site uitgenodigd e.e.a. te organiseren.
Met een achttal Haagse gemeente-politici en een Statenlid van PvdA, D66, Partij voor de Dieren en Stadspartij vertrokken we vanaf het Kon. Julianaplein voor CS.
De route leidde door het centrum en de Schildersijk, langs hitte-eilanden en langs plekken waar het hitte-eiland-effect juist goed wordt geneutraliseerd door groen etc. Daarbij bleek het Spuiplein de kroon te spannen als (voorzover onze metingen nu reiken) de heetste plek van de stad met een temperatuurverschil van 10 graden t.o.v. de officiële KNMI-temperatuur. Bij veel andere plekken gaat het om temperatuurverschillen tussen de 7 en 9 graden.
De route is hieronder als pdf-file te downloaden en printen. We zijn benieuwd naar uw ervaringen. Routebeschrijving Fietstocht Hitte-eilanden
Tijdens een consultatieronde van de gemeente onder burgers over o.a. klimaatopwarming pleitten wij met anderen voor meer onderzoek naar hitte-eilanden. Den Haag loopt enorm achter bij andere grote gemeentes.
Het ziet er nu naar uit dat e.e.a. effect heeft gehad. In het ‘Actieprogramma Klimaatbestendige stad 2015/2016‘ dat vorige week door wethouder Wijsmuller is gepresenteerd wordt het hitte-eiland-effect als prioriteit aangemerkt. Er moet nog in commissies over vergaderd worden en besloten in de gemeenteraad, maar we zullen het toch maar als een succesje beschouwen.
Alle betreffende stukken zijn HIER te vinden.
Onderstaande tekst is een van de eerste punten uit het actieplan:
“Onderzoek naar hitte-eilandeffect in Den Haag: Uit onderzoek is bekend dat het tijdens hittegolven in iedere stad in Nederland warmer is dan in de omgeving. Dit hitte-eilandeffect kan oplopen tot meer dan 7 ˚C. De verschillen zijn vooral na zonsondergang groot doordat het in de stad langzamer afkoelt dan in het omringende buitengebied. Binnen een stedelijk gebied bestaat er een grote ruimtelijke variatie in het hitte-eilandeffect. Eigenschappen van de directe omgeving blijken hierop van grote invloed. De meest bepalende factoren zijn de fractie bebouwd oppervlak, verhard oppervlak en de fractie groenoppervlak. Een hittegolf kan leiden tot negatieve effecten voor de gezondheid van vooral ouderen (75-plussers). Om meer inzicht te krijgen in het Haagse hitte-eilandeffect doen we nader onderzoek. De opgedane kennis (o.a. kaartmateriaal) wordt gedeeld op een symposium voor deskundigen/geïnteresseerden en een rapportage. Gereed eind 2015/begin 2016.“
Ruim een jaar wonen we nu in een nieuwbouwpand in de Haagse Rivierenbuurt en hebben dus één winter meegemaakt. Al snel ontdekten we nauwelijks te hoeven stoken. Lager dan 17,5 graden hebben we het de hele winter niet kunnen krijgen, ook niet na een week afwezigheid met de CV helemaal uitgeschakeld. Onder de woonkamer is een crèche gevestigd, waar blijkbaar goed gestookt wordt. Met die gratis vloerverwarming hadden we nooit last van koude voeten en… heel laag gasverbruik. Wat wil je nog meer?
Maar de ervaring van bijna een week met tropische temperaturen was minder aangenaam. Dat hadden we al verwacht, omdat grote delen van het Haagse centrum te maken hebben met het hitte-eiland-effect, waarover we sinds december 2014 deze website bijhouden. We wisten in theorie dus wel dat ons ‘iets’ te wachten stond tijdens een hittegolf, maar hoe erg het zou uitpakken? Geen idee.
Daarom zijn we op zaterdag 4 juli 2015 op een behoorlijk hete dag op onderzoek gegaan. Met behulp van een eenvoudig, goedkoop weerstation (bij Blokker gekocht) konden we vaststellen wat het hitte-eiland-effect in de praktijk betekent.
Thuis niet goed meer uit te houden
In de woonkamer was het, ondanks dubbel glas, dichte gordijnen etc. aardig heet. Om 1 uur ’s middags bijna 27 graden; dat voelde onaangenaam benauwd aan. Ondertussen was het op het balkon (op het zuiden) in de schaduw al tien graden heter: 37,2. En dat terwijl de ‘officiële’ temperatuur (door WeatherPro gemeten in Valkenburg ZH) 22 graden was.
Hoe zou het in de buurt en het centrum van Den Haag zijn? Met het weerstation in de aanslag gingen we op de fiets (het begon gelukkig een beetje te waaien) naar Centraal Station, vlakbij ons huis. Nog steeds bij een ‘officiële’ temperatuur van 22 graden, bleek het aan de zijkant van CS, waar – om 14 u. hordes mensen stonden te wachten op trams richting strand 28,7 graden, 6,7 graden hoger! Op het Koningin Julianaplein, voor CS, was het maar liefst 31 graden om 14.20 uur.
Ook het nieuwe Anna van Buerenplein (aan de andere zijkant van het station) gaf ruim 30 graden aan. Allemaal niet vreemd, want het is hier overal donkere steen, glas en nauwelijks groen.
Op het Prinses Irenepad, op weg naar de Koninklijke Bibliotheek, was het even later iets koeler: 29,2 graden, ook niet verwonderlijk, want daar zijn water, fonteinen en flink wat bomen.
Daarna reden we richting Malieveld. Onder de bekende grote kastanje was het iets koeler: 27,6 graden. Maar op het Tournooiveld, bij de Posthoorn was het (tegen 15 u.) nog aangenamer bij 26,5 graden, met een lekker windje en koel drankje.
Op weg naar huis passeerden we het Binnenhof, in feite een stenige canyon met 31 graden, 8 graden hoger dan de officiële temperatuur, maar het Spuiplein spande de kroon met 33,1 graden. Meer dan 10 graden verschil.
Conclusie
Grote delen van het centrum van Den Haag hebben ernstig last van het hitte-eiland-effect, met uitschieters van meer dan 10 graden hoger dan het KNMI meldt. Grote groepen mensen zijn – min of meer – gedwongen in extreme temperaturen te verblijven, zonder schaduw of andere maatregelen om de hitte enigszins te temperen.
Door recent onderzoek, vaak ondersteund of opgezet door universiteiten, komen er steeds beter onderbouwde en gedetailleerder hittekaarten beschikbaar. Rotterdam (links) en
Amsterdam (rechts) hebben kaarten waaruit duidelijk is af te lezen dat op sommige plekken temperatuurverschillen van zelfs 10 graden voorkomen.
Helaas heeft Den Haag (onder) alleen nog een kaart door NRC gemaakt op basis van enkel salellietmetingen, waardoor een onbetrouwbaar beeld is ontstaan. Het zou het Haagse stadsbestuur sieren als ze – in het kader van zorg voor de inwoners – ook een goede kaart lieten maken, waarna passende maatregelen op de juiste plekken genomen kunnen worden.
Klik op de drie afbeeldingen voor artikelen met grotere versies van de kaarten.
Op 2-7-2015 zond 1Vandaag op NPO1 tv om 18:25 u een item over hitte-eilanden en wat je eraan kunt doen. Bekijk HIER de hele uitzending. Het item over hitte-eilanden begint na 4:40 m.
Een aantal Haagse partijen, waaronder de Stadspartij, roept het gemeentebestuur op een actieplan te ontwikkelen om Haagse hitte-eilanden in kaart te brengen en gepaste maatregelen te nemen.
Eén daarvan is: “… aanleg van groen is daarnaast een effectieve oplossing voor de lange termijn om de temperatuur naar beneden te brengen. Daarom hebben de partijen het college ook gevraagd om op de locaties waar veel kwetsbare inwoners zich begeven, zoals scholen, verzorgingstehuizen, kinderopvang en ziekenhuizen extra groen aan te leggen.”
Afgelopen zaterdag 13-6-2015 werd via ‘kijkradio’ een discussie uitgezonden door de lokale Haagse Discus-Radio/TV. Het thema was: Zorgen om leefbaarheid van het Haags Centrum met Hanneke van Veen, Valentijn Koppenhagen, Geert van Poelgeest en Inge Vianen.
De uitzending is hier te bekijken en te beluisteren. (Hiervoor moet SilverLight zijn geïnstalleerd voor je browser.)
KLIK HIER.
Hitte-eilanden 