Er alleen of samen iets tegen doen

Een eerste opsomming van mogelijkheden is te vinden in de bespreking van het boek Het weer in de stad van Sanda Lenzholzer (citaat uit het boek): “Een van de meest effectieve daarvan is het planten van bomen. Bomen geven schaduw en verhinderen zo de opwarming van de stad. Ze verdampen water via de huidmondjes, wat de temperatuur extra tempert. Daarnaast zorgt een boom voor het filteren van fijnstof en andere luchtvervuiling. Een boom beïnvloedt het stadsklimaat dus heel positief.”
Maar er zijn meer ‘groene’ oplossingen, die door de groenvoorziening en/of bewoners kunnen worden verwezenlijkt. Misschien brengt het u op een idee. Algemene noemer blijft: MEER GROEN!

  • Het meest effectief is zorgen dat er extra bomen worden geplant, liefst loofbomen met een grote bladerkroon die veel schaduw geven. Probeer ook te voorkomen dat bomen gekapt worden. Als bewoner is dat geen eenvoudige zaak, omdat beslissingen hierover door bestuurders worden genomen. Laat-ons-staan
    Wel kan er (soms met succes) actie gevoerd worden voor het behoud van bomen.
  • Als bewoner kan je melding doen (bij het groenbeheer) als een boom ziek is of dood en vragen om spoedige vervanging. En erop toe zien dat het ook gebeurt!
  • Bewoners  kunnen ook invloed uitoefenen en met voorstellen komen voor buurtparken, stadstuinen, vergroening van schoolpleinen en stadslandbouwdakparken en dergelijke. Kijk vooral naar braakliggende stukken grond, lelijke binnenplaatsen, stenige ongezellige schoolpleinen. Ook hier is het van groot belang dat er vooral voldoende bomen in de plannen worden opgenomen, zodat de bezoekers er op zonnige en hete dagen terecht kunnen voor schaduw en verkoeling.  Dergelijke  projecten vergen doorzettingsvermogen, enthousiasme, mensen en organisaties die mee willen denken en doen en meestal ook financiële ondersteuning van bepaalde fondsen, zoals Fonds 1818, Oranjefonds, stg Doen!
  • BalkonboomMaar ook in je eentje is van alles mogelijk. Kijk eens met andere ogen naar je tuin of balkon, dak, muur en straat. Op heel wat balkons staan alleen een paar stoelen en een enkel plantje. Maak er een groene oase van met bakken, muurplanten, kruiden, sierplanten en misschien zelfs een boompje in een bak. Een leuke folder is beschikbaar. 
  • Doe meteen iets aan zonwering door een zonnescherm aan te brengen of een parasol. Want zo voorkom je dat je zelf verbrandt of een zonnesteek oploopt, je planten snel uitdrogen en… ook je huis blijft een stuk koeler.
  • Ook met water is er een hoop te doen. Paul Keijzer uit Delft stuurde ons een lijst met punten om het hitte-eiland-effect – vooral met water, verstuiving en ventilatie – zo goed mogelijk te pareren. Klik daarvoor HIER.
  • Ook tuinbezitters kunnen het nodige doen door de tuin te ontharden. Vervang zoveel mogelijk stenen en grind door gras, borders, bomen, heesters en bloeiende planten en vervang een houten erfafscheiding door een heg. Schakel eventueel een deskundige in als u toch het liefst een onderhoudsarme tuin wilt en om die reden eerst een tuin had gekozen met veel steen. Groenblijvende-bodembedekkersVaste planten kunnen jaren blijven staan; eenjarigen (de naam zegt het al) niet. Dan zijn er ook soorten die minder water nodig hebben dan andere of liever in de schaduw staan van andere bomen en struiken. Bodembedekkers die groen blijven in de winter helpen ook mee snelle uitdroging van de tuingrond te voorkomen.
    Een groene tuin is stukken beter dan een met stenen bedekte i.v.m. het opnemen en vasthouden van regenwater. Neem een regenton voor opvang van regenwater, om uw tuin te besproeien.
  • BloembakkenAan de voorkant van huizen zijn geveltuintjes te maken (die wel aan gemeentelijke voorschriften moeten voldoen). Geen bomen erin en niet te breed. In veel steden organiseert men acties of wedstrijden om straten te vergroenen met geveltuintjes. Stel een datum vast met een aantal bewoners, vraag gratis planten en aarde bij de gemeentelijke groendienst en lok de bewoners met gratis koffie en wat lekkers.
  • Of combineer met plantenbakken. Afhankelijk van de grootte kan je er één bepaalde soort planten in zetten of er minituintjes van maken met verschillende soorten. Kleine boompjes of struiken kunnen ook goed in bakken gehouden worden.
    .
  • Groene-gevelsGroene gevels maak je met diverse soorten klimplanten en hangplanten in de aarde of in bakken. Er zijn klimmers die zichzelf redden en slingerplanten die geholpen moeten worden met draden of een raamwerk. Als huiseigenaar kun je zelf beslissen wat je doet, maar als je huurt of in een VVE zit is het aan te raden te overleggen met de ‘bevoegde instanties’. Men is vaak huiverig voor muurbeplanting, maar er zijn genoeg soorten die geen enkele schade aan voegwerk e.d. veroorzaken.
    Het voordeel van groene muren is vooral schaduwwerking, waardoor de muur zelf minder warm wordt (tot maximaal 30 graden Celsius) en ook de binnentemperatuur kan dalen (tot maximaal 3 graden Celsius), waardoor koeling met elektrische apparaten niet of minder nodig is.
  • Groen-dakGroene daken kunnen beplant worden met sedum (kleine vetplanten), grassen, kruiden en bloemenmengsels. Groene daken aanleggen is niet zo eenvoudig en inschakelen van vakmensen is aan te raden. Vrij recent is bekend geworden dat groene daken die nauwelijks water kunnen vasthouden bijzonder weinig effect hebben als maatregel tegen het hitte-eiland-effect. Er moet een voldoende dikke laag substraat op het dak worden aangebracht en dat is niet altijd mogelijk in oude huizen, omdat die dat enorme gewicht niet kunnen dragen. Bovendien moet het water na een regenbui zolang mogelijk vastgehouden worden met een zogenaamd afknijpsysteem. Laat u dus goed informeren en vraag om een systeem als ondergrond voor intensieve  begroeiing dat het water als een soort buffer vasthoudt. Dus sedumdaken (extensief) zijn weliswaar prachtig om te zien, maar hebben weinig effect als het gaat om verkoeling door verdamping. Intensieve groene daken met een substraatlaag van minstens 25 centimeter voor vaste planten kunnen daarentegen wel degelijk aan verkoeling bijdragen.
  • BoomspiegeltjeBij bomen noemt men het stuk niet betegelde grond er omheen een boomspiegel. Steeds meer bewoners van buurten en straten eigenen zich als het ware die boomspiegels toe door er planten en struiken in te zetten. Je kunt het ook ‘adopteren’ noemen. Maak er iets moois van zonder de boomwortels te beschadigen en zorg dat er in droge periodes water gegeven wordt. Doe het niet overdag als de zon schijnt, maar ‘s ochtends of ‘s avonds. Giet rechtstreeks op de aarde, en (sproei) niet op het blad van de planten. Er zijn talloze leuke voorbeelden van dergelijke tuintjes op internet te vinden.  
  • Mini-moestuinMini-moestuinen In sommige steden op de openbare weg en op schoolpleinen ziet men de laatste jaren zogenaamde vierkante meter tuinen die prima geschikt zijn om te gebruiken als moestuintje. De opbrengst kan behoorlijk zijn, het ziet er leuk uit en je kunt ze ook plaatsen boven op een stenen ondergrond, in een vrij kleine tuin, op een flink balkon en op een dak.

5 gedachten over “Er alleen of samen iets tegen doen

  1. vriendin van me kijkt uit op groot zwart plat dak. De binnentuin is helemaal dichtgebouwd. Niet alleen wordt het heet, het stinkt ook naar asfalt als het heet wordt. Lijkt me niet gezond. Zij zou toch baat hebben bij sedum-dak, maar de eigenaar wil het niet…

    Geliked door 1 persoon

  2. Van Joeri Oudshoorn, van de Haagse Stadspartij ontvingen we een waardevolle aanvulling op wat je allemaal kunt doen om het hitte-eiland-effect te verminderen. Dit is zijn reactie:

    “Er zijn tegenwoordig verschillende soorten zonneboilers. Die van mij heb ik gekocht bij http://www.sunsystems.nl/. Dit zijn dubbelglas vacuum-pijpen die de stralingswarmte van de zon opvangen. Ze zijn bedoeld om warmte op te vangen, maar dat betekent automatisch dat die warmte niet in het hitte-eiland terecht komt.

    Via het water dat met de heatpipes van de zonneboiler opgewarmd wordt, kun je de warmte dus afvoeren. Je kunt die warmte bijvoorbeeld in de grond opslaan, zodat deze warmte in de winter weer gebruikt kan worden voor het verwarmen van de woningen. Dat kan met boringen van 100 tot 500 meter diep waar een slang doorheen gaat. In de zomer geeft deze slang warmte af aan de bodem, in de winter wordt deze warmte weer uit de bodem opgenomen.
    Een gigantisch boilervat in de grond kan ook, dan hou je hogere temperaturen voor de winter.

    Win-win. De topwarmte in de zomer wordt minder, en de duurzame warmte kan in de winter gebruikt worden.

    Like

Plaats een reactie